Salomon van Ruysdael, 1600/1603 – 1670

Salomon Jacobsz. van Ruysdael was een Nederlandse schilder en tekenaar uit de Gouden Eeuw. Hij was vooral bekend om zijn rivierlandschappen, vaak met veerboten.

Hoewel er vandaag de dag niet veel van zijn werken bekend zijn, was Salomon van Ruysdael een belangrijke figuur in de Nederlandse kunst. Hij was met Jan van Goyen een van de belangrijkste pioniers van het naturalistische landschap in het begin van de 17de eeuw in Nederland. De kunstenaar was ook een oom en leermeester van de beroemde schilder Jacob van Ruisdael.

Lees meer over de meester in het onderstaande artikel en versier uw huis met prachtige prenten uit de collectie Oude Meesters!

Verfijn zoekopdracht

Het leven van Salomon van Ruysdael

Ruysdael is geboren in Naarden in het gebied dat bekend staat als het Gooi.

Hij was de zoon van een houtbewerker die zich specialiseerde in het maken van mooie ebbenhouten lijsten voor spiegels en schilderijen.

Zijn vader stuurde zijn zonen Jacob en Salomon uit huis om Latijn en medicijnen te leren, en beiden werden landschapsschilders, gespecialiseerd in ruis-daal, of druppelend water door een dal, naar hun naam.

Salomon van Ruysdael werd in 1623 toegelaten tot het Kunstenaarsgilde van Haarlem. Waarschijnlijk werd hij opgeleid door Esaias van de Velde, onder wiens invloed hij oorspronkelijk winterlandschappen schilderde.

Hij verbleef zijn hele leven in Haarlem, maar maakte korte reizen naar andere Hollandse steden waar hij stadslandschappen schilderde. Later, in de jaren 1630, schilderde hij onder invloed van Jan van Goyen Hollandse rivierlandschappen in een meer monochrome stijl.

Naast het schilderen was Ruysdael tijdens zijn carrière ook betrokken bij verschillende andere activiteiten. Hij handelde in blauwe kleurstof voor de Haarlemse blekerijen en was van 1658 tot 1670 lid van het Gilde van Lakenhandelaren. Deze gevarieerde activiteiten brachten hem, naast zijn carrière als kunstenaar, aanzienlijke rijkdom; hij bezat gedurende zijn hele leven verschillende huizen in Haarlem.

Salomon van Ruysdael was de vader van de landschapsschilder Jacob Salomonz. van Ruysdael en de oom van Jacob van Ruisdael, het beroemdste lid van de familie, die hij les gaf.

Schilderijen

Ruysdael, een vruchtbare schilder, specialiseerde zich zijn hele leven in rivier- en riviermondingstaferelen, waarvan het vroegst gedateerde voorbeeld uit 1626 dateert. Zijn eerdere schilderijen zijn, net als die van Van Goyen, bescheiden van thema en beperkt van kleur, de latere werken worden steeds uitgebreider.

De eerste precies gedateerde werken van Salomon van Ruijsdahl dateren uit 1627. In 1630 ontwikkelden van Ruysdael en Jan van Gojen een bijzondere monochrome stijl.

Van Ruijsdahl maakte zijn beste werken in 1650-60. Al zijn werken zijn opgedragen aan de natuur van Nederland. Zijn landschappen verbeelden dorpen en dorpen aan de oevers van rivieren en kanalen, maar ook boslandschappen.

In tegenstelling tot Jakob Ruysdael heeft Salomon, vaak in groepsverband, mensen afgebeeld, zoals de scènes van het dorpsleven dat vereisen. Salomon Ryoisdal schilderde ook winterlandschappen.

Collectie

Er zijn niet veel schilderijen van Salomon van Ruysdael. Ze bevinden zich in musea  en in particuliere collecties:

Rijksmuseum, Amsterdam

Mauritshuis, Den Haag

Frans Hals Museum, Haarlem

Louvre, Parijs

Hermitage Museum, Sint-Petersburg

Hallwyl Museum, Stockholm

Liechtenstein Museum, Wenen

Museum of Fine Arts Budapest

DomQuartier Salzburg, Salzburg

Metropolitan Museum of Art, New-York

Detroit Institute of Arts, Michigan

De kunstverzamelaar Jacques Goudstikker organiseerde in 1936 een tentoonstelling rond Salomon van Ruysdael. Goudstikkers rijke kunstcollectie werd tijdens de Tweede Wereldoorlog grotendeels bemachtigd door Hermann Göring en kwam na de oorlog deels in rijksbezit. Twee Ruysdaellandschappen uit de Goudstikkercollectie, Schepen op een turbulente zee en Rivierlandschap met gezicht op Herwen en Aerdt in Gelderland, kwamen in het Rijksmuseum te hangen.

De Nederlandse overheid bepaalde in 2006 dat deze teruggegeven moeten worden aan de eerste erfgenaam van Goudstikker, Marei von Saher.